کنوانسیون گمرکی TRANSPORT INTERNATIONAL ROAD) T.I.R)

از سال ۱۹۷۵ کنوانسیون تی.ای.ار  ۱۹ مرتبه اصلاح شده است.اخرین اصلاحات کنوانسیون که از ۱۷فوریه ۱۹۹۹ قابل اجرا شده است بهبود قابل ملاحظه ای در ارائه رویه T.I.R در سطوح ملی و بین المللی ایجاد نموده،امکان کنترل گمرکی را افزایش داده بین دولت ها  و هماهنگی اعضای اجرایی T.I.R را بهبود بخشیده است.تا به امروز ۶۴ کشور علاوه بر جامعه اروپا به این کنوانسیون ملحق شده اند.

این کنوانسیون که به  تی.آی.ار  ۱۹۷۵ معروف است ،این مشتمل بر ۶۴ ماده و ۹ ضمیمه است.

این سیستم تمام اروپا به شمال آفریقا ، خاور نزدیک و  خاورمیانه را پوشش می دهد. ایالت متحده آمریکا  و کانادا و هم چنین شیلی و اروگوئه در آمریکای جنوبی از اعضا این کنوانسیون می باشند.

سیستم T.I.R ممکن است در مورد حمل و نقل کانتینری کالا از طریق راه آهن و راه های آبی داخلی نیز به کار گرفته شود، مشروط بر اینکه یک قسمت از سفر توسط جاده انجام پذیرد.

بر اساس این کنوانسیون حمل و نقل کالا از یک نقطه در گمرک مبدا به یک نقطه در گمرک مقصد از طریق قلمرو و سایر کشور هایی که لازم است عبور نماید بدون بازرسی گمرکی در طول مسیر مجاز می باشد.البته این عبور بدون بازرسی نیاز به اقدامات تعیین شده از قبل به شرح ذیل دارد:

  • پلمپ وسیله نقلیه حامل کالا در گمرک مبدا
  • اجرای دستور العمل های حفاظتی برای انواع محفظه و یا کانتینر ، به منظور جلوگیری از هرگونه قاچاق.
  • تامین پوشش هر گونه ریسکی در حقوق و عوارض گمرکی در طول سفر،بدین منظور یک سلسله ضمانت های بین المللی تحت پوشش این کنوانسیون ایجاد گردیده است که مهم ترین و معتبر ترین این ضمانت ها توسط سازمان ایرو (IRU) در ژنو ترتیب داده شده است.در جمهوری اسلامی ایران موسسه ضامن اتاق بازرگانی و صنایع و معادن است که شرکت های حمل و نقل با سپردن تضمینات لازم به موسسه ضامن کشور از تسهیلات کارنه تی.ای.ار برخوردار می باشند.

اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران به استناد ماده ۶ کنوانسیون تی.ای.ار به عنوان تنها موسسه ضامن و صادر کننده کارنه تی.ای.ار  در ایران شناخته شده و طبق تعهدی که در مقابل گمرک دارد به ازای هر فقره کارنه تی.ای.ار در قبال گمرک تا سقف ۵۰ هزار دلار یا معادل ریالی آن ضامن پرداختی ،حقوق گمرکی ،سود بازرگانی ،عوارض و جرائم ناشی از هر گونه تخلف و تاخیر خواهد بود و اتاق مکلف است وجوه مذکور را ظرف مدت سه ماه از تاریخ مطالبه بپردازد.

اجرای قرارداد تی.ای.ار و صدور گواهی قبولی برای وسایط نقلیه زمینی مورد استفاده در حمل و نقل بین المللی جاده ای بر عهده گمرک ایران است و از طریق اداره کل نظارت بر ترانزیت بر اجرای دقیق قرارداد تی.ای.ار در گمرکات کشور نظارت می شود.

دفترچه T.I.R:

یک سند بین المللی است که طبق مقررات کنوانسیون گمرکی حمل و نقل بین المللی جاده ای نام  گمرک های مجاز مبدا و مقصد (ورودی و خروجی ) و راه های مجاز عبور کالای ترانزیتی که جز از طریق آنها ورود و خروج و یا عبور کالا و وسیله حمل تحت عنوان ترانزیت خارجی میسر نمی باشد، از طریق مقامات گمرکی از قبل مشخص می گردد.

منبع:

مسئولیت مدنی متصدیان حمل و نقل بین المللی

نویسنده : توفیق عرفانی

تهیه کننده: مهرداد دهرآزما